返回
请输入搜索内容请输入搜索内容
更多栏目

前出师表

诸葛亮 [两汉]

臣亮言:先帝创业未半而中道崩殂,今天下三分,益州疲弊,此诚危急存亡之秋也。chén liàng yán:xiān dì [chuàng,chuāng] yè wèi bàn ér zhōng dào bēng cú,jīn tiān xià sān fēn,yì zhōu pí bì,cĭ chéng wēi jí cún wáng zhī qiū yĕ。

然侍卫之臣不懈于内,忠志之士忘身于外者,盖追先帝之殊遇,欲报之于陛下也。rán shì wèi zhī chén bù xiè yú nèi,zhōng zhì zhī shì wàng shēn yú wài zhĕ,gài zhuī xiān dì zhī shū yù,yù bào zhī yú bì xià yĕ。

诚宜开张圣听,以光先帝遗德,恢弘志士之气,不宜妄自菲薄,引喻失义,以塞忠谏之路也。chéng yí kāi zhāng shèng tīng,yĭ guāng xiān dì yí dé,huī hóng zhì shì zhī qì,bù yí wàng zì [fēi,fĕi] bó,yĭn yù shī yì,yĭ sài zhōng jiàn zhī lù yĕ。

宫中府中,俱为一体;gōng zhōng fŭ zhōng,jù wèi yī tĭ;

陟罚臧否,不宜异同:若有作奸犯科及为忠善者,宜付有司论其刑赏,以昭陛下平明之理;zhì fá zāng [fŏu,pĭ],bù yí yì tóng:ruò yŏu zuò jiān fàn kē jí wèi zhōng shàn zhĕ,yí fù yŏu sī lùn qí xíng shăng,yĭ zhāo bì xià píng míng zhī lĭ;

不宜偏私,使内外异法也。bù yí piān sī,shĭ nèi wài yì fă yĕ。

侍中、侍郎郭攸之、费祎、董允等,此皆良实,志虑忠纯,是以先帝简拔以遗陛下:愚以为宫中之事,事无大小,悉以咨之,然后施行,必能裨补阙漏,有所广益。shì zhōng、shì láng guō yōu zhī、fèi yī、dŏng yŭn dĕng,cĭ jiē liáng shí,zhì lǜ zhōng chún,shì yĭ xiān dì jiăn bá yĭ yí bì xià:yú yĭ wèi gōng zhōng zhī shì,shì wú dà xiăo,xī yĭ zī zhī,rán hòu shī xíng,bì néng [bì,pí,bēi] bŭ què lòu,yŏu suŏ guăng yì。

将军向宠,性行淑均,晓畅军事,试用于昔日,先帝称之曰“能”,是以众议举宠为督:愚以为营中之事,悉以咨之,必能使行阵和睦,优劣得所。jiāng jūn xiàng chŏng,xìng xíng shū jūn,xiăo chàng jūn shì,shì yòng yú xī rì,xiān dì [chēng,chèn,chèng] zhī yuē“néng”,shì yĭ zhòng yì jŭ chŏng wèi dū:yú yĭ wèi yíng zhōng zhī shì,xī yĭ zī zhī,bì néng shĭ xíng zhèn hé mù,yōu liè dé suŏ。

亲贤臣,远小人,此先汉所以兴隆也;qīn xián chén,yuăn xiăo rén,cĭ xiān hàn suŏ yĭ xīng lóng yĕ;

亲小人,远贤臣,此后汉所以倾颓也。qīn xiăo rén,yuăn xián chén,cĭ hòu hàn suŏ yĭ qīng tuí yĕ。

先帝在时,每与臣论此事,未尝不叹息痛恨于桓、灵也。xiān dì zài shí,mĕi yŭ chén lùn cĭ shì,wèi cháng bù tàn xī tòng hèn yú huán、líng yĕ。

侍中、尚书、长史、参军,此悉贞良死节之臣,愿陛下亲之、信之,则汉室之隆,可计日而待也。shì zhōng、shàng shū、cháng shĭ、[cān,cēn,shēn] jūn,cĭ xī zhēn liáng sĭ jié zhī chén,yuàn bì xià qīn zhī、xìn zhī,zé hàn shì zhī lóng,kĕ jì rì ér dài yĕ。

臣本布衣,躬耕于南阳,苟全性命于乱世,不求闻达于诸侯。chén bĕn bù yī,gōng gēng yú nán yáng,gŏu quán xìng mìng yú luàn shì,bù qiú wén dá yú zhū hóu。

先帝不以臣卑鄙,猥自枉屈,三顾臣于草庐之中,咨臣以当世之事,由是感激,遂许先帝以驱驰。xiān dì bù yĭ chén bēi [bĭ,bì],wĕi zì wăng qū,sān gù chén yú căo lú zhī zhōng,zī chén yĭ dāng shì zhī shì,yóu shì găn jī,[suì,suí] xŭ xiān dì yĭ qū chí。

后值倾覆,受任于败军之际,奉命于危难之间:尔来二十有一年矣。hòu zhí qīng fù,shòu [rèn,rén] yú bài jūn zhī jì,fèng mìng yú wēi nán zhī jiān:ĕr lái èr shí yŏu yī nián yĭ。

先帝知臣谨慎,故临崩寄臣以大事也。xiān dì zhī chén jĭn shèn,gù lín bēng jì chén yĭ dà shì yĕ。

受命以来,夙夜忧叹,恐托付不效,以伤先帝之明;shòu mìng yĭ lái,sù yè yōu tàn,kŏng tuō fù bù xiào,yĭ shāng xiān dì zhī míng;

故五月渡泸,深入不毛。gù wŭ yuè dù lú,shēn rù bù máo。

今南方已定,兵甲已足,当奖率三军,北定中原,庶竭驽钝,攘除奸凶,兴复汉室,还于旧都。jīn nán fāng yĭ dìng,bīng jiă yĭ zú,dāng jiăng [lǜ,shuài,shuò] sān jūn,bĕi dìng zhōng yuán,shù jié nú dùn,[răng,ráng] chú jiān xiōng,xīng fù hàn shì,huán yú jiù dōu。

此臣所以报先帝而忠陛下之职分也。cĭ chén suŏ yĭ bào xiān dì ér zhōng bì xià zhī zhí fēn yĕ。

至于斟酌损益,进尽忠言,则攸之、祎、允等之任也。zhì yú zhēn zhuó sŭn yì,jìn jìn zhōng yán,zé yōu zhī、yī、yŭn dĕng zhī [rèn,rén] yĕ。

愿陛下托臣以讨贼兴复之效,不效,则治臣之罪,以告先帝之灵。yuàn bì xià tuō chén yĭ tăo zéi xīng fù zhī xiào,bù xiào,zé zhì chén zhī zuì,yĭ gào xiān dì zhī líng。

若无兴德之言,则责攸之、祎、允等之慢,以彰其咎;ruò wú xīng dé zhī yán,zé zé yōu zhī、yī、yŭn dĕng zhī màn,yĭ zhāng qí jiù;

陛下亦宜自谋,以咨诹善道,察纳雅言,深追先帝遗诏。bì xià yì yí zì móu,yĭ zī zōu shàn dào,chá nà yă yán,shēn zhuī xiān dì yí zhào。

臣不胜受恩感激。chén bù shèng shòu ēn găn jī。

今当远离,临表涕零,不知所言。jīn dāng yuăn lí,lín biăo tì líng,bù zhī suŏ yán。

前出师表译文

译文

前出师表注释

注释

前出师表赏析

赏析

前出师表背景

背景

最新古诗查询

更多古诗

联系我们

不良信息举报 邮箱 mobile 鄂ICP备2022019829号-2 鄂公网安备 42018502006383号